Prema predanjima, prije više od 14 stoljeća, olimpijska planina Igman, smještena jugozapadno od grada na nadmorskoj visinu od 1.502 metra, dobila je ime po igumanu, što je titula za monaha koji upravlja životom u pravoslavnom manastiru.
Mudar čovjek
- Na oborinama Velikog i Malog polja nekada je bio izgrađen manastir. Njegov posljednji iguman bio je mudar i znan čovjek, za koga se u ovoj kotlini pročulo. Učenici su mu bili odani i vjerni, a njegove upute pratili su čak i nakon njegove smrti, kada su se odselili s ovih prostora – govori Mufid Garibija, sarajevski arhitekta i dobar poznavalac historije grada.
Prema njegovim riječima, ovo je jedina planina oko Sarajeva koja nije bila intenzivno naseljena pa ne čudi što je izabrana kao idealno mjesto za samostan. Udaljenost od svijeta i osama pozitivno su utjecali i duhovno jačali ljude.
- Tako je ona dobila epitet tradicionalno čiste planine. Trend nenaseljenosti trajao je stoljećima. Široki plato na Igmanu oduvijek je služio ovdašnjem stanovništvu kao veliki sakupljač i rezervoar vode, nadaleko poznate po kvalitetu.
Garibija: Odani učenici
U podnožju Igmana ova voda izbija kao Vrelo Bosne. Tako, Božijom voljom, rijeka oko koje je nastala naša domovina i po kojoj je cijela zemlja dobila ime, izvire iz utrobe planine koja nosi naziv “vođe” - ističe Garibija.
Na ovoj sarajevskoj planini davne 1942. odvijala se veoma značajna epizoda Narodnooslobodilačkog rata. Prva proleterska brigada pretrpjela je, naime, velike gubitke u sukobu s nacističkim i ustaškim snagama te je dobila naređenje od Vrhovnog štaba da se kreće prema Jahorini i dalje prema oslobođenoj Foči.
Najteža bitka
Jedini mogući put bio je preko Sarajeva, tačnije preko planine Igman. U hladnoj noći sa 27. na 28. januar, u jeku zemherija i najljuće zime, pritisnuti aktivnostima Druge neprijateljske ofanzive, partizani su izveli Igmanski marš. Bio je to najteži poduhvat ove vrste u toku Narodnooslobodilačkog rata i jedan od najdužih marševa u Drugom svjetskom ratu.
Marširalo se 19 sati bez prekida, kroz duboki snijeg i po temperaturi od - 38 Celzijevih stepeni. Po oslobođenju, ova lijepa planina ušla je u historiju Jugoslavije. Ostao je trend njene nenaseljenosti i tajanstvenosti. Tako je bilo sve do Zimskih olimpijskih igara u Sarajevu 1984., kada su ljepote Igmana otkrivene cijelom svijetu.
Ratna džamija simbol ustrajnosti
Tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu svi su objekti stradali, a teritorija Igmana sačuvana je nadljudskim naporima boraca Armije Republike Bosne i Hercegovine. Ova teritorija bila je ključ i osnova da ne padne naše Sarajevo, a time i cijela zemlja.
Čuvena Igmanska bitka iz 1993. godine danas se tradicionalno obilježava u neposrednoj blizini Igmanske džamije, specifične po tome što su je vojnici izgradili za vlastite potrebe tokom agresije.
